นิทานอีสป เรื่อง ลากับหมาน้อย ผู้แต่ง : อีสป

กาลครั้งหนึ่ง มีลาตัวหนึ่งซึ่งเจ้านายของมันเลี้ยงหมาตัวเล็กๆ เอาไว้ด้วย เจ้าหมาตัวนี้เป็นที่โปรดปรานของเจ้านายมาก เขาลูบหัวมันอีกทั้งยังพูดจาดีๆ กับมัน แยังให้ของกินเล็กๆ น้อยๆ จากในจานของเขาอีกต่างหาก ทุกวันเจ้าหมาจะวิ่งไปหาเจ้านาย กระโดดโลดเต้นด้วยความรื่นเริงและกระโจนเลียมือตลอดจนใบหน้าของเขา

เจ้าลาเห็นทั้งหมดนี้ด้วยความรู้สึกขุ่นเคืองใจยิ่งนัก แม้ว่ามันจะได้กินอย่างดีแต่มันก็ต้องทำงานหนัก ในขณะที่เจ้านายแทบไม่เคยเห็นหัวมันเลย

ดังนั้นลาขี้อิจฉาจึงนึกเอาเองด้วยสมองโง่ๆ ของมันว่า ทั้งหมดที่ต้องทำเพื่อเอาชนะใจเจ้านายคือทำตัวให้เหมือนหมา ดังนั้นวันหนึ่งมันจึงออกจากคอกของมันแล้วเดินกุบกับเข้าไปในบ้านด้วยความกระตือรือร้น

ครั้นเห็นเจ้านายนั่งอยู่ที่โต๊ะอาหาร มันก็ดีดส้นเท้าพลางส่งเสียงร้องดังแหบแห้งกระโดดโลดเต้นไปมารอบๆ โต๊ะอย่างน่าเวียนหัวสร้างความรำคาญใจยิ่งนัก จากนั้นมันก็วางขาหน้าลงบนเข่าของเจ้านายแล้วแลบลิ้นออกมาเลียใบหน้าของเขา อย่างที่มันเคยเห็นเจ้าหมาทำ แต่น้ำหนักตัวของมันทำให้เก้าอี้หัก แล้วทั้งเจ้าลาและเจ้านายก็ล้มกลิ้งลงไปกองท่ามกลางจานชามที่หล่นแตกกระจายลงมาจากโต๊ะ

ผู้เป็นนายตื่นตกใจกับพฤติกรรมแปลกๆ ของเจ้าลามากจึงร้องขอความช่วยเหลือ ไม่นานคนรับใช้หลายคนก็ได้ยินเสียงร้อง เมื่อพวกเขาเห็นเจ้านายกำลังตกอยู่ในอันตรายจากเจ้าสัตว์งุ่มง่าม พวกเขาก็ช่วยกันฉุดลากเจ้าลาขึ้นมา ลงมือเตะและตีมันกลับไปเข้าคอก พวกเขาก็ปล่อยมันไว้ ณ ที่นั้น ทิ้งให้มันคร่ำครวญกับความโง่เขลาซึ่งไม่ได้นำอะไรมาให้มันเลยนอกจากการกระหน่ำทุบตี

:: นิทานเรื่องนี้สอนให้รู้ว่า ::

พฤติกรรมซึ่งยอมรับได้สำหรับคนหนึ่งอาจหยาบคาย และเสียมารยาทกับอีกคนหนึ่ง จงอย่าพยายามทำให้ผู้อื่นชื่นชอบด้วยการทำตัวขัดกับ บุคลิกและธรรมชาติของตัวเอง

:: พุทธภาษิต ::

“บัณฑิตย่อมไม่ประพฤติกรรมชั่ว เพราะเหตุแห่งสุขเพื่อตน สัตบุรุษอันทุกข์ถูกต้อง แม้พลาดพลั้งไป ก็ไม่ยอมละธรรม เพราะฉันทาคติและโทสาคติ”

ชาตกฏฺฐกถา ๗/๓๘๘

ที่มาของข้อมูล และรูปภาพ www.kalyanamitra.org